image

Door Anne de 21/11/2023

Napoleon,het lang verwacte filmevent

Held of tiran? Visionair of krankzinnig? Hij wordt zowel geroemd als verguisd, maar de keizerlijke Napoleon Bonaparte, die werd geboren in het Corsicaanse stadje Ajaccio, is na bijna drie eeuwen nog steeds een bron van inspiratie. Zo’n epische figuur vraagt om een epische film! En die is er, dankzij de unieke samenwerking tussen de succesvolle regisseur Ridley Scott en de topacteur Joaquin Phoenix. Het duo heeft in het verleden al eerder het concept van een grootschalig epos beproefd, onder meer met de historische film Gladiator uit 2000, over een generaal in de hoogtijdagen van het Romeinse Rijk, die door toedoen van de keizer eindigt als gladiator en zint op wraak.

We richten onze blik op de stad waar de wieg stond van een van de meest legendarische figuren van Corsica en Frankrijk, die een blijvend stempel op de geschiedenis heeft gedrukt.  

©CORSE MATIN ©CORSE MATIN
©ATC S.ALESSANDRI ©ATC S.ALESSANDRI

Om de actualiteit te begrijpen is het goed om even terug te gaan in de tijd, en wel naar 1769, het jaar waarin Napoleon Bonaparte werd geboren, maar ook het jaar waarin Corsica officieel bij Frankrijk werd ingelijfd na de beruchte veldslag bij Ponte Novu. Veertien jaar onafhankelijkheid onder generaal Pasquale Paoli waren niettemin voldoende geweest om vier eeuwen Genuese overheersing uit te vlakken. Napoleons vader was een trouwe aanhanger van de generaal, en in deze moeilijke context van gevechten tussen opstandelingen en regeringen zag de toekomstige keizer van Frankrijk op 15 augustus in Ajaccio het levenslicht. De stad telde toen amper vijfduizend inwoners. De jonge Bonaparte groeide er met zijn broers en zussen op in een eenvoudig milieu, waar nog Corsicaans werd gesproken en eeuwenoude tradities in ere werden gehouden. Na zijn militaire opleiding op het Franse vasteland schopte Napoleon het in 1801 tot eerste consul. Toen bedacht hij een plan om Ajaccio uit te breiden en te verfraaien, wat het begin inluidde van de welvaart van zijn geboortestad. Een groot plein, botanische tuinen, een raadhuis, een theater, thee-, koffie- en zijdeplantages en tal van andere projecten om Ajaccio tot bloei te brengen. Rond 1811 vestigde hij er de prefectuur van het enige departement dat Corsica telde. Deze periode was dus beslissend voor de sociaal-economische ontwikkeling waardoor Ajaccio tegenwoordig wordt beschouwd als hoofdstad van Corsica.  

©CORSE MATIN ©CORSE MATIN

Historici hebben al gewezen op een paar onvolkomenheden in de film, maar het is algemeen bekend dat de Amerikaanse regisseur zich vrijelijk baseert op historische feiten voor zijn spectaculaire films. In die zin is Ridley Scotts versie van de geschiedenis misschien niet helemaal conform de werkelijkheid, maar de historische gebeurtenissen vormen een belangrijke inspiratiebron voor de fantasierijke verhalen die het leven van deze illustere figuur omgeven.

 

Daarnaast heeft de perfectionistische Joaquin Phoenix zich voor zijn rol uitgebreid verdiept in Bonapartes persoonlijkheid, zijn gewoonten, opvoeding en omgeving, kortom, alle invloeden die de latere staatsman gedurende zijn hele loopbaan heeft meegenomen. Aan het leven van Napoleon in Ajaccio herinneren nog een aantal legendarische plaatsen, zoals de grot waar hij als jongetje vaak kwam. Een kleine holte onder een imposante rots waar de kleine Napoleon zijn diepste geheimen aan toevertrouwde. Geheimen die de man hebben gemaakt tot wie hij is geworden, met zijn waanzinnige dromen en diep weggestopte angsten, zijn uitbarstingen van blijdschap en zijn vernuft. Als kind ontwikkelde hij zich tussen de krappe muren van deze symbolische schuilplaats, die doet denken aan de allegorie van de grot van Plato. Een toevluchtsoord dat hem stapje voor stapje zou leiden naar ware inzichten en grote ambities. Daarnaast is het Maison de Napoléon, nu een museum, ook een van de meest karakteristieke herinneringen aan zijn leven. Maar het (minder bekende) huis, waar hij zijn eerste stappen zette, staat tegenover de kathedraal, met het opschrift ‘In dit huis werd Napoleon geboren’. Op de site van de gemeente Ajaccio ( https://www.ville-imperiale.com/napoleon/ajaccio/les-parcours-napoleoniens/ ) staan drie ‘parcours napoléoniens’: wandelroutes die bezoekers de kans bieden om de stad te ontdekken aan de hand van het keizerlijke verleden, maar die ook laten zien hoe belangrijk de invloed van de familie Bonaparte hier is geweest. 

 

©ATC S.ALESSANDRI ©ATC S.ALESSANDRI
©ATC S.ALESSANDRI ©ATC S.ALESSANDRI
©ATC S.ALESSANDRI ©ATC S.ALESSANDRI

De nieuwe film over Napoleon, die de bewoners van Corsica met trots vervult en hun unieke identiteit bevestigt, nodigt uit tot een kennismaking met deze culturele stad, die sinds 1769 begon te bloeien en waar de kiem is gelegd voor de heldendaden van de latere keizer. Aan het einde van zijn leven, toen hij was verbannen naar Sint-Helena, schreef hij nog de volgende ontroerende woorden: ‘Hoewel ik mijn plannen voor Corsica niet heb kunnen uitvoeren, heb ik tenminste de voldoening iets voor Ajaccio te hebben gedaan.’ 

 

Het ongelofelijke verhaal van een eenvoudige eilandbewoner die door zijn geboortestad op handen werd (en wordt) gedragen en die uitgroeide tot vorst van Frankrijk, wordt nu voor het voetlicht gebracht door een van de bekendste filmmakers van deze tijd. Sinds eind november in de bioscopen.

 

©CORSE MATIN ©CORSE MATIN
©ATC S.ALESSANDRI ©ATC S.ALESSANDRI

Locate

On the same subject

CULTURE

Unmissable offers

CULTURE